Door hard te werken om een goed leven op te bouwen, wordt vaak aangenomen dat de Surinaams-Hindoestaanse gemeenschap goed is geïntegreerd in de Nederlandse samenleving. Toch is er minder bekend over de verborgen en interne conflicten die zij doorstaan. Twee migraties binnen vier generaties laten ongetwijfeld hun sporen na.

In een poging om aan armoede te ontsnappen, vestigden Indiërs zich tussen 1873-1916 in Suriname en werkten als contractarbeiders in de landbouw.[1] Toen Suriname in 1975 onafhankelijk werd, migreerden veel nakomelingen vanwege politieke onrust naar Nederland.[2] Immigranten die zich in Suriname hadden gevestigd, en de nakomelingen die later naar Nederland kwamen, ervoeren trauma bovenop trauma. Ze lieten twee keer hun familie achter en probeerden zich vervolgens aan te passen aan nieuwe samenlevingen. Veel mensen hebben zich hierdoor afgesloten van het verleden en hun emoties.

Ik ben geboren in een Surinaams-Hindoestaans gezin in Nederland. Mijn opleiding weerspiegelde mijn gemengde identiteit: ik kreeg les volgens het Nederlandse schoolsysteem, maar ik volgde ook Indiase muziek-, dans- en religieuze lessen, omdat ik naar een hindoeïstische basisschool ging. Op de middelbare school merkte ik verschillen op tussen de Nederlandse cultuur en de cultuur thuis. Zo werd bijvoorbeeld kritisch denken in de klas gestimuleerd, maar konden mijn ouders thuis niet altijd een antwoord geven op uitdagende vragen. Ze hebben immers geleerd dingen te accepteren zoals ze zijn. Als ik (bijvoorbeeld bij vriendinnen) tijd bij Nederlandse families doorbracht, merkte ik verschillen op. Kleine verschillen, zoals binnenshuis schoenen dragen, maar ook grote contrasten, zoals de voordelen die mijn klasgenoten genoten toen ze het netwerk van hun ouders gebruikten om een baan te vinden. Ik realiseerde mij dat ik als bicultureel persoon geacht werd mij aan te passen, en te presteren op hetzelfde niveau als autochtonen. Ondanks dat de kansen niet in mijn voordeel waren.

Het is moeilijk om een ​​balans te vinden tussen twee culturen met zeer verschillende waarden en normen. Zo wordt bescheidenheid gezien als een zeer geprezen eigenschap in de Indiase cultuur, maar wordt het als incompetentie gezien in de Nederlandse cultuur. Zulke tegengestelde idealen dwingen mij om voortdurend te pendelen tussen twee culturen. Een dominante Nederlandse cultuur die wordt gekenmerkt door vrijheid, openheid en individualisme, en een Surinaams-Hindoestaanse subcultuur die gebaseerd is op beperkte vrijheid, terughoudendheid en collectivisme. De spanning tussen de twee en de daaropvolgende debatten over het behoud van traditie, religie en taal leiden vaak tot conflicten waarbij latere generaties een enorme druk ervaren om aan de gezinsverwachtingen te voldoen. Een dergelijke druk wordt weerspiegeld in het hoge aantal zelfmoordpogingen, verslavingen en depressies.[3]

Ondanks de conflicten die twee migraties binnen vier generaties hebben veroorzaakt, heeft het voor mij persoonlijk niet tot een identiteitscrisis geleid, aangezien de voordelen van bicultureel zijn opwegen tegen de nadelen. Ik geniet van heerlijk eten en muziek uit drie wereldregio's, leer meerdere talen en heb familie in het buitenland. De meest waardevolle troeven die ik overal meeneem zijn: interculturele kennis, respect en begrip voor de overtuigingen van mensen, en het vermogen om subtiele culturele signalen op te pikken in diverse culturele omgevingen. Met deze pluspunten dienen veel biculturele mensen en ik als bruggen naar andere mensen en plaatsen. Toch heb ik het gevoel dat er een bewustwordingskloof is binnen de Nederlandse samenleving, omdat monoculturele Nederlanders als norm gelden. Nederland heeft een rijke migratiegeschiedenis en er zou erkenning moeten zijn voor bi- (of tri)culturele mensen in het onderwijs, de arbeidsmarkt en alle overige sectoren.

Voetnoten

[1] Suriname was een Nederlandse kolonie tussen 1667 en 1975. In 1863 werd de slavernij afgeschaft in Suriname. Tot dan toe werd werk in het veld uitgevoerd door Afrikaanse slaven, maar door het tekort aan werkers na de afschaffing, begon Nederland veldarbeiders te recruiteren uit Brits-Indië, Nederlands Oost-Indië en China. Tussen 1873 en 1916 kwamen er 34.000 Hindoestanen naar Suriname. Een-derde van deze groep is terug gemigreerd naar India nadat hun contract eindigde. Hindoestanen vormen de grootste etnische groep in Suriname. Andere etnische groepen zijn Creolen, Javenezen, Marrons en Chinezen. Uit: Choenni, C. (2011). Integratie Hindostani stijl : Over de migratie, geschiedenis en diaspora van Hindostanen. Amsterdam: Vrije Universiteit.. 

[2] Door zowel de toenemende spanning tussen etnische groepen, voorafgaand aan de onafhankelijkheid van Suriname, als de onzekerheid rondom de toekomst van Suriname, besloten veel mensen te migreren naar Nederland. In mei 2020 woonden er 355.000 Nederlands-Surinaamse mensen (eerste en tweede generatie) in Nederland. (CBS, Statline).

[3] Onderzoek toont aan dat immigranten van Hindoestaanse ethniciteit een boven-gemiddeld risico op zelfmoord hebben, ten opzichte van niet-Westerse immigranten in Nederland. De resultaten laten zien dat vrouwen onder de 35 hoge sterftecijfers hebben, terwijl dit voor mannen hoog is onder de 35, en tussen de 35 en 55 jaar. Volgens de studie zijn de motieven voor vrouwen om zelfmoord te plegen o.a.: niet praten over emoties, beperkte vrijheid om relaties aan te gaan met mannen, stricte sociale controle onder de dreiging van verbanning, en familie-conflicten. Voor mannen zijn de voornaamste motieven: niet praten over emoties, sommigen hebben tijdens hun jeugd niet geleerd hoe met frustraties om te gaan, en onvermogen om succesvol te zijn en ambities te bereiken, terwijl er zoveel druk is om succesvol te zijn. Dat laatste kan leiden tot impulsief gedrag rondom alcohol, drugsgebruik en aggressie. In tegenstelling tot vrouwen genieten mannen vrijheid en zijn ze minder beperkt om hun dromen na te streven. Uit: Garssen, M. J., Hoogenboezem, J., & Kerkhof, A. J. F. M. (2007). Zelfdoding onder Nederlandse Surinamers naar etniciteit. Tijdschrift voor Psychiatrie, 49(6), 373-381.